Số tiền bảo hiểm (insured sum)

Trong bảo hiểm người ta thường bồi thường bằng tiền mà không bồi thường bằng hiện vật. Vì vậy, đối với mỗi đơn vị bảo hiểm đều có ghi số tiền bảo hiểm làm cơ sở cho việc bồi thường của người bảo hiểm khi xảy ra tổn thất. Hay nói cách khác, số tiền bảo hiểm là mức bồi thường tối đa trong trường hợp tài sản được bảo hiểm bị tổn thất toàn bộ. Nói chung số tiền bảo hiểm do công ty bảo hiểm và người được bảo hiểm thoả thuận. Nó có thể bằng hoặc thấp hơn giá trị bảo hiểm nhưng số tiền bảo hiểm phải căn cứ vào giá trị bảo hiểm. Người được bảo hiểm có thể tham gia bảo hiểm tài sản của mình với số tiền lớn hơn giá trị bảo hiểm nhưng không vượt quá 10% giá trị bảo hiểm.

Còn nếu các bên thoả thuận ghi rõ trong giấy chứng nhận bảo hiểm số tiền bảo hiểm bằng bao nhiêu phần trăm giá trị bảo hiểm của tài sản thì khi bồi thường tổn thất bộ phận, áp dụng nguyên tắc bồi thường theo tỷ lệ. Trong mọi trường hợp, số tiền mà công tybảo hiểm bồi thường cho người được bảo hiểm cũng không vượt quá giá trị bảo hiểm. Nếu bồi thường làm nhiều lần (nhiều vụ tổn thất khác nhau) thì tổng số tiền bồi thường trong tất cả các vụ bồi thường tổn thất cũng không vượt quá số tiền bảo hiểm. Mỗi lần bồi thường, số tiền bồi thường lại giảm đi một phần ngang bằng với số tiền bồi thường đã trả. Muốn khôi phục lại số tiền bảo hiểm lên bằng với số tiền bảo hiểm ban đầu thì người được bảo hiểm phải nộp phí bổ xung tương ứng với số tiền bảo hiểm tăng lên và tỷ lệ với khoảng thời gian còn lại của bảo hiểm. Nếu người tham gia bảo hiểm không khôi phục lại số tiền bảo hiểm thì trong lần tổn thất sau, số tiền bồi thường tối đa của người bảo hiểm sẽ không vượt quá số tiền bảo hiểm còn lại sau khi đã trừ đi tất cả các khoản tiền bồi thường đã trả cho đến thời điểm đó. Trong bảo hiểm hoả hoạn và các rủi ro đặc biệt thì lưu ý rằng, khi chấp nhận bảo hiểm thì không chấp nhận theo kiểu chọn điểm. Nghĩa là không chấp nhận bảo hiểm những bộ phận tài sản, những công đoạn sản xuất có nhiều rủi ro nhất vì điều đó rất nguy hiểm đối với người bảo hiểm. Thường là bảo hiểm toàn bộ giá trị tài sản song cũng có thể nhận bảo hiểm 50% giá trị tài sản.

Đối với những tài sản thường xuyên tăng giảm số lượng như: hàng hoá trong kho, trong cửa hàng, và do đó giá trị được bảo hiểm thường xuyên thay đổi thì số tiền bảo hiểm được xác định theo 2 cách: giá trị trung bình hoặc giá trị tối đa. – Nếu muốn đơn giản, cuối năm không phải điều chỉnh lại số tiền bảo hiểm và phí bảo hiểm, cũng như để tiện csho công tác tái bảo hiểm thì người ta bảo hiểm theo giá trị trung bình, tức là người tham gia bảo hiểm ước tính thông báo cho người bảo hiểm giá trị của số hàng hoá trung bình trong kho, trong cửa hàng,… trong thời hạn bảo hiểm. Giá trị trung bình này được coi là số tiền bảo hiểm, phí bảo hiểm được tính trên cơ sở giá trị trung bình, khi tổn thất xảy ra thuộc trách nhiệm của người bảo hiểm, người bảo hiểm sẽ bồi thường thiệt hại thực tế nhưng không vượt quá giá trị trung bình đã khai báo. – Nếu khách hàng muốn bảo hiểm theo giá trị tối đa thì họ sẽ phải ước tính và thông báo cho công ty bảo hiểm giá trị số hàng hoá tối đa có thể đạt được vào một thời điểm nào đó trong thời hạn bảo hiểm. Phí bảo hiểm được tính theo giá trị tối đa này và chỉ đưa trước 75%. Khi tổn thất xảy ra thuộc trách nhiệm của người bảo hiểm, người bảo hiểm sẽ bồi thường thực tế nhưng không vượt quá giá trị tối đa khai báo. Để tránh tình trạng khách hàng có thể cố tình hạ thấp số tiền bảo hiểm vào cuối năm và do đó giảm bớt số phí bảo hiểm phải trả, hàng tháng hoặc hàng quý (tuỳ theo thoả thuận), khách hàng phải báo cáo chính xác giá trị tối đa hàng hoá trong tháng trước và quý trước. Cuối thời hạn bảo hiểm, trên cơ sở giá trị thông báo, công ty bảo hiểm sẽ tính lại giá trị số hàng hoá tối đa bình quân của cả thời hạn bảo hiểm và tính lại phí dựa vào giá trị tối đa bình quân này.